Prenatal Prenatal

Cholina i DHA super duet dla przyszłych mam

Spodziewasz się dziecka? A może dopiero planujesz ciążę?

Niezależnie od tego, na jakim etapie drogi do macierzyństwa jesteś, już teraz zadbaj o dobry rozwój oraz zdrowie swojego maleństwa. Pomóc w tym mogą m.in. suplementy diety zawierające cholinę i DHA. Składniki wspierają prawidłowy przebieg ciąży oraz rozwój dziecka.

Moc funkcji

Cholina to związek chemiczny, który odgrywa w organizmie ważną rolę. Pomaga tworzyć i utrzymywać prawidłową strukturę komórek, uczestniczy w kontrolowaniu funkcjonowania mięśni, układu oddechowego oraz serca, wspiera pracę mózgu związaną z pamięcią. Substancja ma duże znaczenie dla prawidłowego przebiegu ciąży oraz rozwoju dziecka w okresie płodowym. Odpowiada za modulację DNA wszystkich komórek organizmu, w tym komórek jajowych i plemników oraz zarodka. Wpływa korzystnie na rozwój mózgu i centralnego układu nerwowego płodu. Może również zmniejszać ryzyko powstania wad wrodzonych.

Wsparcie rozwoju dziecka

Cholina podobnie jak kwas foliowy może zmniejszać ryzyko powstawania wad cewy nerwowej. Naukowcy udowodnili, że u kobiet, które przyjmują w ciąży najwyższe dawki substancji, ryzyko urodzenia dziecka z tym zaburzeniem jest cztery razy mniejsze niż u zażywających jej najniższe porcje(1). Badacze wykazali również, że zaburzenia w metabolizmie choliny mogą 8-krotnie zwiększyć prawdopodobieństwo wystąpienia Zespołu Downa(2). W Stanach Zjednoczonych w 2022 roku cholina znalazła się w rekomendacjach suplementacji ciężarnych i podkreślono jej rolę w redukowaniu ryzyka powstania Zespołu Downa, autyzmu oraz wad cewy nerwowej(3).

Plan dla zdrowia

O odpowiednie stężenie choliny w organizmie warto zadbać już przed planowaną ciążą. Z badań naukowych wynika, że przyjmowanie przed poczęciem suplementów diety zawierających ten składnik, może zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia u dziecka rozszczepu kręgosłupa (o 55%) , bezmózgowia (o 48%)(4) i oraz rozszczepu wargi i podniebienia (o 30%)(5). Właściwy poziom choliny w organizmie ma znaczenie również dla prawidłowego przebiegu ciąży. Substancja pomaga m.in. redukować poziom homocysteiny, której nadmiar może przyczyniać się do wystąpienia stanu przedrzucawkowego, niebezpiecznego zarówno dla mamy, jak i maleństwa(6).

Cholina na talerzu

Naturalne źródła choliny w diecie to m.in. żółtka jaj, podroby, wołowina, ryby morskie, soja, groch, soczewica, szpinak, kapusta, kiełki pszenicy i orzechy. Niestety występuje w tych produktach w małych ilościach. W dodatku nie lubi wysokiej temperatury, a zatem nie sprzyjają jej gotowanie czy pieczenie. Przyswajanie cennego składnika utrudniają też cukier, kawa i alkohol. Oblicza się, że aby dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość choliny, przyszła mama powinna zjeść każdego dnia więcej niż 3 jajka, ok. 1,5 kg tuńczyka, 2 kg szpinaku lub pszenicy albo dobrze ponad pół kilo pistacji!

Poziom na miarę potrzeb

Aby w pełni zaspokoić potrzeby organizmu swojego i dziecka, kobieta w ciąży powinna spożywać 450 mg choliny na dobę. Tymczasem przyszłe mamy czerpią z diety znacznie mniej tej substancji. Badanie przeprowadzone w 18 krajach Unii Europejskiej z udziałem ponad tysiąca ciężarnych wykazało, że spożywają one średnio 356 mg choliny dziennie(7). W tej sytuacji, żeby uzupełnić niedobory tego składnika w organizmie, dobrym rozwiązaniem jest sięgnięcie po odpowiednie suplementy diety przeznaczone dla kobiet planujących ciążę oraz spodziewających się dziecka.

Dobry początek

DHA to kwas dokozaheksaenowy z grupy wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3, który odgrywa ogromną rolę w procesie zagnieżdżania zarodka, będącego pierwszym krokiem w osiągnięciu zdrowej ciąży. Wyniki badań(8) ukazują, że wpływa on na prawidłową implementację zarodka przez tworzenie odpowiednich warunków dla tego procesu w endometrium macicy.

Cenny budulec

W okresie płodowym oraz w pierwszych latach życia dziecka DHA jest ważnym składnikiem budulcowym mózgu oraz siatkówki oka i wpływa na rozwój centralnego układu nerwowego oraz narządu wzroku. Badania wykazały także, że suplementacja tego składnika zmniejsza prawdopodobieństwo porodu przed ukończeniem 34. tygodnia ciąży(9). Ponadto zaobserwowano, że odpowiednia podaż DHA może redukować ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego u mamy oraz niskiej masy urodzeniowej u dziecka.

Dieta plus suplementy

Niestety, aby zapewnić organizmowi wystarczającą ilość DHA nie wystarczy odpowiednia dieta. Składnik ten znajduje się bowiem w niewielu produktach spożywczych. Jego jedynym znaczącym źródłem są tłuste ryby morskie. Niewielkich ilości dostarczają także chude ryby i jaja, ale to wszystko za mało. W dodatku w Polsce jada się wyjątkowo mało ryb. W efekcie, jak wykazały badania, 90% przyszłych mam ma niedobory DHA. Dlatego lekarze zalecają kobietom w ciąży suplementację. Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego z 2014 roku, optymalna dawka to 600 mg DHA dziennie, a w przypadku kobiet, którym zagraża poród przedwczesny, minimum 1000 mg(9).

Dobre połączenie

Badacze zaobserwowali, że w okresie planowania ciąży, a potem oczekiwania na dziecko, szczególnie korzystna jest łączna suplementacja choliny i DHA. Choć każdy z tych składników również osobno ma wiele zalet, to dopiero w duecie działają w pełni efektywnie, idealnie współpracując. Dlatego właśnie w połączeniu cholina i DHA najlepiej wspierają rozwój struktur mózgu, wzroku oraz prawidłowych funkcji poznawczych dziecka. Warto o tym pamiętać sięgając po suplementy diety.

ŹRÓDŁA

(1) Shaw G.M., Carmichael S.L., Yang W. i WSP. Periconceptional dietary intake of choline and betaine and neural tube defects In offspring. Am J Epidemiol. 2004; 160(2); 102-109.
(2) SK Jaiswal, et al., European Journal of Clinical Nutrition (2016), 1–6.
(3) Adams i wsp. 2022: Evidence based recommendations for an optimal prenatal supplements for women in the US: vitamins and related nutrients.
(4) Shaw GM et al. Am J Epidemol 2004; 160:102-109.
(5) Shaw GM et al. Epidemiology. 2006 ;17(3): 285-291.
(6) Zeisel SH. Semin Cell Dev Biol. 2011; 22(6): 624-628.
(7) Vennemann FB, Ioannidou S, Valsta LM, Dumas C, Ocké MC, Mensink GB i wsp.,. Dietary intake and food sources of choline in European populations.Br J Nutr. 2015;114(12): 2046-2055.
(8) Sarsmaz K. i wsp. 2016: Immunohistochemical and ultrastructural analysis of the effect of omega-3 on embryonic implantation in an experimental mouse model.
(9) Znaczenie kwasu dokozaheksaenowego (DHA) w okresie ciąży i laktacji dr hab. n. o zdr. Regina Wierzejska, prof. NIZP PZH - PIB, mgr Justyna Wielgosz Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej https://ncez.pzh.gov.pl/ciaza-i-macierzynstwo/znaczenie-kwasu-dokozaheksaenowego-dha-w-okresie-ciazy-i-laktacji/